Dateren: Pat. pend.

Deze site gaat over LEGO® uit de periode 1949 tot 1974. Ook wel de 'pat pend periode' genoemd. In 1949 worden de eerste Automatic Binding Bricks van plastic gemaakt, de voorlopers van het de huidige LEGO. En in 1974 wordt de eerste LEGO Mamma gemaakt.

Tot 1974 waren er dus alleen maar stenen (en vlaggen, bomen, treinen, en dergelijke) waarmee huizen en steden gebouwd konden worden, maar geen mensen om in de huizen en steden te wonen. Na 1974 maakt LEGO een enorme ontwikkeling door. Met verschillende typen minifig en thema's als piraten, ruimtevaart, technic, etc.

Pat pend

Pat pend staat voor patent pending, oftewel patent in aanvraag. In 1958 wordt patent aangevraagd op de knop-en-buisje-techniek die we ook nu nog in de stenen zien. Door dit patent kan het specifieke gripsysteem, waardoor de LEGO stenen aan elkaar blijven zitten en toch ook weer losgemaakt kunnen worden, lange tijd niet zomaar door anderen (lees: concurenten) worden nagemaakt. Dit patent wordt in 1962 verleend.

In veel onderdelen tot ongeveer 1974 zijn de woorden 'pat pend' op het plastic gedrukt. Vandaar dat deze periode ook wel de pat pend periode wordt genoemd.



Symbolisch gezien staat pat pend voor de sets die in die periode zijn uitgebracht. Deze sets zijn (uiteraard) geheel of volledig met 'pat pend' LEGO® opgebouwd.

Een exacte grens is echter niet aan te geven. Set 393, de Norton Motorcylce, bijvoorbeeld, is uitgebracht in 1976 en bevatte tenminste 3 niet-'pat pend' LEGO onderdelen. De boog 1 x 4 in zwart, en de twee onderdelen van het stuur-scharnier in rood.

Andere sets, zoals 644, de Police Mobil Patrol, uitgebracht in 1978 bevatte overwegend niet-'pat pend' LEGO, maar nog wel pat pend (gemaskeerd) platte platen in zwart. (Althans mijn eigen versie van toen.)

Gedurende deze periode-overgang, van pat pend naar modern om het zo maar te noemen, is nieuw geproduceerde (niet pat pend) LEGO gebruikt in combinatie met (waarschijnlijk) voorraad oude pat pend LEGO. Deze voorraad heeft men uiteraard niet weggegooid maar gewoon opgemaakt.

Pat pend gemaskeerd

Sommige LEGO onderdelen hebben een soort vlek gedrukt, op de plek waar voorheen 'pat pend' gedrukt zou zijn. Alsof de woorden 'pat pend' zijn gemaskeerd (EN: obscured). Dit is een kenmerk van LEGO uit de overgangsperiode van pat pend naar modern.

Gietpuntje (moulding-pip)

Niet alle oude LEGO heeft de woorden 'pat pend' op zich gedrukt. Bij veel onderdelen was er gewoon geen (goede) plek voor. Toch kan men onderdelen uit de pat pend periode wel herkennen. In de eerste plaats omdat de onderdelen nu gewoon niet meer gemaakt worden, maar alleen in die periode.

In de tweede plaats omdat onderdelen een gietpuntje (moulding-pip) aan de zijkant hebben. Een gietpuntje, is de plek waar de opening in de giet-mal heeft gezeten. Moderne stenen hebben een gietpuntje bovenop een knop, dit is de plek waar het het minst opvalt.

Oudere stenen hebben een gietpuntje aan de zijkant. Het gietpuntje op zichzelf heeft natuurlijk niets met pat pend te maken, die twee dingen staan los van elkaar. Echter, de moderne steen met het gietpuntje op de knop, is er vanaf ongeveer 1974. Eerst heel sporadisch op enkele onderdelen, maar gaandeweg steeds meer. Van 1974 tot 1979 kwamen er sets voor met gemengde stenen. Na 1980 eigenlijk alleen nog maar met de moderne stenen.

Conclusie

Pat pend betreft in de eerste plaats LEGO onderdelen. Van een onderdeel kan vrijwel altijd bepaald worden, door verschillende kenmerken hierboven beschreven, of het uit de pat pend periode komt of niet. Van sets is dit veel minder makkelijk te zeggen. Sets tot 1974 zijn vrijwel zeker geheel met pat pend LEGO onderdelen opgebouwd. Sets uit 1974 tot 1979 zijn mogelijk geheel, maar kunnen ook gedeeltelijk, met pat pend LEGO onderdelen zijn opgebouwd. Sets van 1980 of later zijn vrijwel zeker geheel met moderne LEGO onderdelen opgebouwd.